Numer Małego Modelarza 1-2-3/2024 z modelem Clipera „Cutty Sark“.
• Opracowanie modelu – Patryk Zuzański, Lech Zuzański
• Rysunek na okładce – Paweł Mularczyk
• Skala – 1:150
• Cena – 45 zł.
• Dostępny w Redakcji - 03.09. 2025 r. do wyczerpania zapasów.
• Dostępny w salonach EMPiK.
Zamówienia:
• modelarz.redakcja@o2.pl
• tel. 22 849 86 27

Żaglowiec „Cutty Sark“ zasłynął jako jeden z najszybszych kliprów herbacianych, jakie kiedykolwiek pływały między Londynem a Chinami. Zbudowany został przez armatora John'a Willisa jako konkurent dla najszybszego w tym czasie klipra „Thermopylae“ w stoczni Dunbarton w Szkocji. Prace nad budową powierzono Herkulesowi Lintonowi, który pracą nad tym okrętem doprowadził swoją stocznię Scott & Linton do bankructwa. Kliper zwodowany został w poniedziałkowe popołudnie 22 listopada 1869 r.. Tego dnia
ochrzczono go nazwą „Cutty Sark“ („krótka koszula"), która przeszła do historii żeglarstwa.
W swój pierwszy rejs do Chin statek wyruszył 16 lutego 1870 r., do celu docierając po 104 dniach żeglugi, w ten sposób włączając się do walki o prym wśród kliprów herbacianych. „Cutty Sark“ zwana też „Królową Oceanów“, zwyciężyła w wielu wyścigach herbacianych i ustanowiła liczne rekordy prędkości. Do najsłynniejszej konfrontacji między kliprami doszło w 1872 r. na trasie Szanghaj - Londyn, kiedy to „Cutty Sark“ miała wielkie szanse na zwycięstwo, ale podczas sztormu okręt stracił ster oraz część masztów. Dzięki heroicznej postawie załogi statek przybył do Londynu tydzień po swoim rywalu „Thermopylae" i uznany został za moralnego zwycięzcę wyścigu.
Otwarcie Kanału Sueskiego oraz ekspansja parowców niezależnych od zmiennych wiatrów sprawiły, że klipry zaczęły przegrywać walkę w wyścigach po herbatę i przestały być rentowne. Swój ostatni rejs po herbatę „Cutty Sark“ odbył w 1877 r. Kliper ten ze zmniejszoną powierzchnią żagli został przekwalifikowany na węglowiec. Pływał na bawełnianym szlaku Londyn — Sydney, który w 1887 r. pokonał w 70 dni i ustanowił nie pobity do dziś rekord tej trasy. W 1895 r. został sprzedany kompanii portugalskiej i został przemianowany na „Ferreirę“, a potem na „Marię Di Arnparo“. W 1916 po utracie masztów, otaklowany został na barkentynę. W 1922 r. szczęśliwy zbieg okoliczności sprawił, że znajdujący się w opłakanym stanie kliper odkupiony został przez kapitana Wilfreda Dowmana, który przywrócił okrętowi jego pierwotny wygląd. Po śmierci kapitana, jego żona w 1938 r. ofiarowała statek Tamilskiej Szkole Nawigatorów. W 1957 r. jedyny istniejący kliper umieszczono w suchym doku przy nabrzeżu Tamizy w londyńskim Greenwich jako statek-muzeum.

Na jego pokładzie do czasu wybuchu pożaru w maju 2007 r. znajdowało się największe na świecie muzeum figur galionowych. Statek uległ poważnemu uszkodzeniu, ocalała rufa i dziób oraz fragmenty poszycia, omasztowanie, wyposażenie ruchome, a także galeria galionów. Statek został odbudowany i otwarty dla publiczności w kwietniu 2012 r.
W następnym numerze Samolot bombowy PZL P-37 „ŁÓS“.
• Skala 1:33
• Opracowanie modelu – Roman Staszałek
Redakcja Małego Modelarza